EGR, Egzoz Gazı Sirkülasyonu’nun kısaltılmışıdır. Bu sistem, içten yanmalı motorlarda kullanılan bir emisyon kontrol teknolojisidir. Bu yazımızda EGR nedir, EGR valfi nedir, EGR nasıl çalışır, Araçlarda EGR arızası nedir, EGR’nin görevleri nelerdir, EGR arızalanırsa ne olur, EGR temizliği nasıl yapılır gibi soruların yanıtlarını bulacaksınız.
EGR Nedir
EGR, İngilizce Exhaust Gas Recirculation olan kelimenin kısaltmasıdır. Türkçeye Egzoz Gazı Devirdaimi veya Egzoz Gazı Sirkülasyonu olarak çevrilmiştir. EGR ile EGR valfi aynı şeyi ifade eder. İçten yanmalı motorlarda kullanılan emisyon kontrol sisteminin genel adıdır.
EGR Nasıl Çalışır
EGR, egzoza gelen gazları alır ve bu gazları tekrardan emme manifolduna veya yanma odasına geri döndürür. Bu dönen gazlar motorun emme havasına karışır. Bu işlem, araçtan atmosfere verilen azot oksit (NOx) emisyonunu azaltmaktadır. Ayrıca, motorun daha verimli çalışmasına katkıda bulunur.
EGR, bir elektro-mıknatıs veya vakum kontrolü ile çalışan bir valf mekanizması içerir. Motor kontrol ünitesi, motorun çalışmasını sürekli izler. Belirli şartlar altında EGR valfini açar veya kapatır. EGR sistemi daha çok düşük hızlarda, yüksek motor devirlerinde ve yüksek motor sıcaklıklarında devreye girer. Bu gibi durumlar, motordaki azot oksit emisyonunun arttığı durumlardır.
Elektrikli Araçlar Hakkında Bilinmesi Gerekenler hakkındaki yazımız da ilginizi çekecektir.
EGR’nin Görevleri Nelerdir
EGR valfinin temelde iki görevi vardır. Bunlar azot oksit emisyonları azaltmak, motor performansını iyileştirmek.
Azot Oksit (NOx) Emisyonlarını Azaltma:
EGR sistemi, yanma esnasında motorda oluşan yüksek sıcaklıkların azaltılmasına yardımcı olur. Azot oksit emisyonlarını kontrol altında tutar.
Motor Performansını Artırma ve Yakıt Ekonomisini İyileştirme:
EGR sistemi, motorun daha verimli daha performanslı çalışmasına katkıda bulunur. Ayrıca motorun zaman zaman daha az yakıt harcamasını sağlar.
EGR Arızası Nedir, EGR Arızalanırsa Ne Olur
Egzoz Gazı Sirkülasyonu sistemi arızalandığında, bir dizi olumsuz etki ortaya çıkar. EGR sistemi arızalarının neden olabileceği olası sorunlara göz atalım.
Emisyon Sorunları:
EGR sistemindeki arızalar, egzoz gazlarının düzenli bir şekilde motora geri dönmesini engeller. Bu durum, azot oksit emisyonlarının kontrol edilememesine ve artmasına neden olur. Yüksek azot oksit emisyonu, çevreci olmayan ve standartlara uymayan bir araç anlamına gelir. Araç muayeneleri esnasında yapılan egzoz emisyon ölçümlerinde değerlerin yüksek çıkması aracınızın muayeneden geçememesine neden olur.
Performans Sorunları
EGR sistemi arızaları motor performansını etkiler. Düzensiz çalışma, güç kaybı gibi sorunlar görülür. Ayrıca yakıt ekonomisini de olumsuz yönde etkiler.
Egzoz Temizleme Sistemi Sorunları
EGR sistemi, genellikle egzoz temizleme sistemine entegredir. Bu nedenle, EGR sistemindeki bir arıza, egzoz temizleme sistemi üzerinde de olumsuz etki yaratır.
Egzoz Sistemi Tıkanıklıkları
EGR sisteminin tıkanması veya kirlenmesi durumu ortaya çıkabilir. Bu durum, egzoz gazlarının serbestçe dolaşmasını engelleyerek motor performansını olumsuz yönde etkiler.
Motor Arıza Işığının Yanması
EGR arızası durumunda, aracın motor kontrol ünitesi (ECU) çoğu zaman bir hata kodu üretir. Bu od ise Motor Arıza Işığını (Check Engine) yakar. Bu durum, arızanın tespiti ve giderilmesi için servis müdahalesi gerektirdiğini gösterir.
EGR Temizliği Nasıl Yapılır
EGR valfi, zaman içinde karbon birikimi nedeniyle tıkanır. Bu durum, valfin düzgün çalışmasını engelleyerek motor performansını olumsuz etkiler. EGR temizliği genelde basit bir işlemdir. Ancak araç modeline ve EGR sistemi tasarımına bağlı olarak değişiklik gösterir. İşte yaygın olarak kullanılan araçlardaki standart bir EGR temizleme süreci:
EGR Temizliği İçin Gerekli Malzemeler:
- Mekanik tamir aletleri (Mafsallı anahtar, tornavida, pense, vs.)
- EGR temizleme spreyi veya temizleyici, sert olmayan fırça.
- EGR valf contası (Zorunlu değildir, Zarar görmüş veya yıpranmışsa değiştirmek için gereklidir)
EGR Temizliği İçin Adımlar:
EGR temizleme işlemine başlamadan önce aracı güvenli bir yere park ediniz. 15-20 dakika kadar motorun soğumasını bekleyiniz. Bu süre aracın çalıştığı süre, hava sıcaklığı ve motorun büyüklüğüne göre değişiklik gösterir.
Motorun kaputunu açınız ve EGR valfini bulunuz. EGR valfi genelde emme manifoldunun yakınındadır.
EGR valfinin motor ile bağlantılarını sökmek için gerekli aletleri kullanınız ve valfi çıkarınız. EGR valfinin yerine göre çevresinde elektrik kabloları, hortumlar veya somunlar olabilir. Sökerken bunlara dikkat ediniz.
EGR valfini çıkardıktan sonra, fırçayla fazla bastırmadan içinin kabasını temizleyiniz. Daha sonra temizleme spreyini kullanarak valfin içini iyice temizleyiniz. Bu spreyli işlem, valfin içindeki karbon birikimini çözecektir.
Temizlik işlemi tamamlandıktan sonra, EGR valfini yerine takınız. Bağlantıları iyice sıkınız ve valfin yerine doğru şekilde oturduğundan emin olunuz. Dışındaki conta yıpranmışsa contayı da değiştiriniz.
Aracı çalıştırınız ve motorun düzgün çalışıp çalışmadığını, herhangi bir sızıntı olup olmadığını kontrol ediniz. Ayrıca, motor arıza ışığını kontrol ediniz. Resetlemek gerekiyorsa motor kontrol ünitesini sıfırlayınız.
Bu adımları uygularken, aracınızın modeli ve üreticisi tarafından önerilen özel talimatlara uymak da önemlidir. Eğer bu işlemleri yapma konusunda kendinize güvenmiyorsanız veya aracınız garanti kapsamındaysa, yetkili servisinize başvurunuz.
